2020 Malulen Emeklilik Şartları Nelerdir?
2020 senesi için malulen emeklilik şartları şöyledir:
- Hem 4A hem de 4B’ye dahil kişilerin iş kazası ya da meslek hastalığı sebebiyle iş göremez hale gelmesi
- Çalışma gücünü minimum %60 oranda kaybeden kişiler (Kurum Sağlık Kurulu tarafından belirlenir.)
Çalışan bireylerin sağlık durumuyla doğrudan ilintili olan malulen emeklilik durumu kişinin gerektiği vakit emekli olmasını sağlar. Memurlar ve işçiler için geçerli olan bu emeklilik hakkı sayesinde bu kişiler içlerinde bulundukları sağlık sorunlarından ötürü maaşa bağlanırlar. İşe başlarken halihazırda %60 oranından fazla engeli bulunanlar malulen emekli olamazlar. 15 yıllık sigorta ve en az 3960 günlük malullük durumu yaşayan kişilere aylık bir ücret verilir ve buna yaşlı aylığı denir.
Kimler Malulen Emekli Olabilir?
Malulen emekli sayılabilecek kişiler arasında her yaştan kişi yer alır. Sigortalı çalışan ve gerekli koşulları sağlayan herkes malulen emekli sayılabilir. İş kazasından kaynaklı sorunlara ve meslek hastalıklarına ek olarak tedavi görmesine rağmen çalışacak duruma gelmeyen ve şu hastalıkları taşıyan kişiler malulen emekli sayılabilir:
- Şizofreni tanılı
- Şizoafektif
- Sanrısal bozukluk taşıyan
- Atipik psikozlular
- Bipolar bozukluk taşıyanlar
- Beyin işlev bozukluğuna bağlı davranış bozuklukları gösterenler
- Obsesif kompülsif bozukluğu bulunanlar
- Gelişimsel bozukluğu bulunanlar (otizm ya da asperger sendromu)
Malulen emekli olmak için ilk koşul çalışma kapasitesinde minimum %60 kayıp yaşanmasıdır. Böylesi bir durumda olduğuna inanan kişiler kendilerine en yakın SGK kuruluşuna gidip başvuruda bulunurlar. Sevk edildikleri hastanede muayene edilen bu kişilerin sağlık durumu netleştirilir ve malulen emekli olup olamayacakları belirlenir. SGK’ya gitmeden hastaneye başvurmak geçersiz bir uygulamadır.
Malulen Emeklilik Maaşı Ne Kadar?
Malulen emeklilik aylığı miktarı çalışan kişilerin değerlendirildikleri sınıflara göre değişir ve 600 ile 2000 lira arasında yer alır. Esnaflar (4B) ve memurlar (4C) için primi ödenen gün sayısı 9000’den az ise 9000 üzerinden, bu sayıdan fazla ise primi ödenen gün sayısı üzerinden maaş hesaplanır. Söz konusu işçiler (4A) olduğunda bu sınır 9000 değil 7200’dür. Sağlık kaybı ileri seviyede olan ve başka birinin bakımına bağımlı olan kişilere öncelik tanınır ve bağlama oranı 10 puan kadar artırılır. Net bir maaş miktarı yoktur. Ödenen para kişiden kişiye göre değişir. Malulen emeklilik maaşı şöyle hesaplanır:
- Çalışma gücündeki kayıp oranı primi ödenen gün sayısıyla çarpılır.
- Çıkan sonuç %60’a bölünür.
Bu duruma göre 4A ve 4B için malullük maaşı 850-1000 TL arası, Bağ-kur’ular için 600-800 TL arası, 4C içinse 1800-2000 TL arasında yer alır.
Malulen Emeklilik İçin Başvuru Belgeleri Nelerdir?
Malulen emekli olmak için gereken belgeler şu şekilde sıralanır:
- İş veren tarafından yazılan dilekçe
- Tahsis talep belgesi
- Beyan taahhüt belgesi
- İş veren tarafından işten çıkış onayı
- Hastane sevk onayı
- Sağlık raporu
Bu belgeleri ilgili mercilere ulaştıran ve başvuru işlemlerini eksiksiz yapan kişiler malulen emekli sayılabilirler.
Malulen Emeklilik Maaşı Neden Kesilir?
Malulen emeklilik aylığının kesilme nedenleri arasında şunlar yer alır:
- Malullük durumunun sona erdiğinin tespit edilmesi
- Malullük durumunda olan kişilerin yeni bir işte çalışması
- Çalışma performans kaybının %60’ın altına düşmesi
Resmi kurumlarca tespit edilen bu durumlarla birlikte kişilerin malulen emeklilik durumları askıya alınır ve maaşları kesilir. Yersiz sebeplerden dolayı maaşının kesildiğine inanan kişiler resmi yollarla maaş haklarını geri kazanabilirler. Herhangi bir sebepten performans kaybı %60’ın altına düşen kişilerin içinde bulunduğu durum kanıtlandığında bu kişiler yeniden malulen emekli sayılmazlar.
