2020 İhbar Tazminatı Şartları Nelerdir?

İhbar tazminatı şartları, İş Kanunu’nda açıkça belirlenmiş sürelere uyulmaması durumumda ortaya çıkan hak ihlallerini engelleyen kanuni düzenlemelerdir. İşçi ve işveren arasında yapılmış belirsiz süreli iş sözleşmesinin feshinde, ihbar süresine uyulmaması halinde kanuni yaptırım uygulanmaktadır. İhbar süresine uymayan işveren ya da işçinin veya ihbar süresini kullandırmak istemeyen işverenin ödeyeceği ücret miktarı ihbar tazminatı olarak isimlendirilir. İhbar tazminatı, 4857 Saylı İş Kanunu’nun 17. Maddesi’nde açıkça tanımlanmıştır. İlgili kanuna göre belirsiz süreli iş sözleşmelerinin feshinden önce durumun diğer tarafa bildirilmesi gerekmektedir. 2020 İhbar tazminatı şartları ortaya çıktığında, ihbar tazminatı hesaplaması kişinin çalıştığı süre göz önüne alınarak yapılmaktadır. İş feshinde yasal bildirim sürelerine uyulmaması ihbar tazminatı konusundaki ilk şarttır. İhbar tazminatı sadece işverene ait bir yükümlülük değildir. Süre şartını yerine getirmeden iş sözleşmesini fesheden taraf ihbar tazminatı ödemek zorunluluğundadır. 

İhbar Tazminatında Süre Nasıl Hesaplanır?

İhbar tazminatında süre hesaplamaları 4857 sayılı kanunda açıkça belirtilen süreler esas alınarak hesaplanmaktadır. Yasal olarak belirtilen sürelere uyulmadan yapılan iş akdi sonlandırmalarından doğan ihbar tazminatı miktarı hesaplamaları çalışma süreleri göz önüne alınarak hesaplanmaktadır. İllgili kanunun 17. maddesi’nde belirtilen yasal bildirim süreleri şöyledir;

• Çalışma süresinin 6 aydan az olduğu durumlarda, tarafların bildirim yapmasından itibaren 2 hafta sonra,
• Çalışma süresi 6 aydan 1,5 yıla kadar olduğu durumlarda, tarafların bildirim yapmasından itibaren 4 hafta sonra,
• Çalışma süresi 1,5 yıldan 3 yıla kadar olduğu durumlarda, tarafların bildirim yapmasından itibaren 6 hafta sonra,
• Çalışma süresi 3 yıldan fazla olduğu durumlarda, tarafların bildirim yapmasından itibaren 8 hafta sonra.

İhbar Tazminatı Nasıl Hesaplanır?

İhbar tazminatı hesaplama çalışma sürelerine denk gelen yasal süreler göz önüne alınarak yapılır. Kanuni olarak düzenlenen ihbar süresi,  çalışma süreleri baz alınarak tespit edilip belirlenmiştir. Bu yasal sürelere uyulmadığında veya işverenin bu süreleri beklemek istemeyip ihbar tazminatı ödemek istemesi durumunda yukarıda belirtilen süreler göz önünde bulundurularak ihbar tazminatı hesaplaması yapılır. Örneğin çalışma süresi 3 yıldan fazla olan durumlarda ilgili tarafa 8 hafatlık ücret ihbar tazminatı olarak ödenecektir. Çalışma süresine göre yukarıdaki sürelere denk gelen aylık brüt gelir, giydirilmiş aylık brüt ücret üzerinden hesaplanır ve ödemesi peşin olarak gerçekleştirilir. İhbar tazminatı hesaplamasında yüzde 0,759 oranında damga ve gelir vergisi kesintisi yapılır.

Rapor Süresi İhbar Süresine Eklenir Mi? 

Raporlu olunan süre ihbar süresine eklenmez ve hesaplamalarda bu süre göz önünde bulundurulmaz. İşveren veya işçi tarafından, yapılan iş sözleşmesinin feshi durumunda başlayan ihbar süresi içerisinde, raporlu olunan sürenin bitmesi beklenir. İhbar süresi başladıktan sonra alınan sağlık raporu ihbar süresinin uzamasına sebep olur. Raporlu olunan sürede ihbar süresi durdurulur ve rapor süresinin bitiminden itibaren ihbar süresi yeniden işlemeye başlar. 

İhbar Süresinde İş Arama İzni 

İş arama izni süresi, ihbar süresi başladığında işçiye sağlanan kanuni haklardan biridir. 4857 Sayılı İş Kanunu’nun 27. Maddesi uyarınca işveren iş feshini yapıp ihbar süresini bildirdiği çalışanına iş saatleri içerisinde ve ücretini kesmeden iş arama izni vermek mecburiyetindedir. İş arama izni süresi, iş aktinin feshinin resmi olarak işçiye bildirilmesiyle başlar ve günlük 2 saatten az olamaz. İşçi iş arama izin süresini, talebi doğrultusunda birleştirerek de kullanabilir. Bu durumda işçi mutlaka bu talebini işverene bildirmek zorundadır. İş arama iznini toplu kullanma durumunda işçi süreyi iyi hesaplamalı ve ihbar süresi bitmeden önce bu izin hakkını kullanmalıdır. Kanuna göre işveren eksik kullanılan iş arama izni süresini hak sahibine ücret olarak ödemelidir ve işçiye yeni iş arama süresi vermek zorunda değildir. Şayet işveren iş arama izni süresinde işçiyi çalıştırırsa alacağı ücrete ek olarak çalıştırdığı sürenin ücretini yüzde yüz zamlı olarak ödemek durumundadır. İhbar süresinin kullanılmasının istenmediği durumlarda ihbar tazminatı peşin olarak ödenir ve bu durumda iş arama izni hakkı da doğmaz.