İklim Kanunu TBMM’de Kabul Edildi: Net Sıfır Emisyon, Karbon Piyasası ve Yeni Cezalar Ne Anlama Geliyor?

Türkiye’nin ilk İklim Kanunu teklifi, 4 Temmuz 2025 tarihinde TBMM Genel Kurulu’nda kabul edilerek yasalaştı. Yeni kanun, sera gazı emisyonlarının azaltılmasından karbon piyasasına, çevresel denetimlerden para cezalarına kadar birçok yeniliği içeriyor. Peki, iklim yasasının detayları neler?

İklim Kanunu Nedir, Ne Amaçlıyor?

İklim Kanunu; Türkiye’nin iklim değişikliğiyle mücadelesinde yasal zemin oluşturmayı, sera gazı emisyonlarını azaltmayı, iklim değişikliğine uyum sağlamayı ve bu süreci yasal, kurumsal ve mali açıdan yönlendirmeyi hedefliyor.

Kanunda Yer Alan Temel Tanımlar

Kanunda “İklim Adaleti”, “Net Sıfır Emisyon”, “Adil Geçiş”, “Karbon Kredisi”, “Emisyon Ticaret Sistemi (ETS)”, “Gönüllü Karbon Piyasası”, “Denkleştirme” gibi terimler ilk kez yasal çerçeveye alındı. Bu terimler, uygulamada yeni denetim ve teşvik sistemlerinin temelini oluşturacak.

İl İklim Değişikliği Koordinasyon Kurulları Kurulacak

Kanun kapsamında her ilde vali başkanlığında İl İklim Değişikliği Koordinasyon Kurulu oluşturulacak. Bu yapılar, yerel düzeyde iklim politikalarının planlanması ve uygulanmasından sorumlu olacak.

Emisyon Takibi ve Para Cezaları

Emisyon raporunu süresinde sunmayan işletmelere: 500 bin TL – 5 milyon TL

Raporu hiç olmayan işletmelere: 1 milyon TL – 10 milyon TL

Ozon tabakasına zarar veren maddeleri ithal veya satanlara: 2.5 milyon TL ceza

Yeni Yapılar: ETS ve Karbon Piyasası Kurulu

Kanunla birlikte Emisyon Ticaret Sistemi (ETS) hayata geçirilecek. ETS kapsamına alınan işletmeler, 3 yıl içinde sera gazı emisyon izni almak zorunda olacak. Ayrıca “Karbon Piyasası Kurulu” oluşturulacak ve bu kurulla karbon fiyatlama sistemi devreye alınacak.

Madde / Düzenleme	Açıklama
1. İl İklim Değişikliği Koordinasyon Kurulu	Her ilde vali başkanlığında kurulacak. Yerel iklim politikaları burada belirlenecek.
2. Karbon Düzenleme Mekanizması	İthal edilen malların sera gazı emisyonları sınır kapılarında denetlenecek.
3. 2053 Net Sıfır Emisyon Hedefi	Emisyonlar, 2053’e kadar sıfır seviyesine indirilmeye çalışılacak.
4. İklim Değişikliği Başkanlığı Takibi	Emisyon azaltımı ve uyum faaliyetlerini izleme görevini yürütecek.
5. Emisyon Ticaret Sistemi (ETS)	Emisyon izni olmayan işletmeler sistem dışında kalacak. 3 yıl içinde sisteme dahil olmak zorunlu.
6. Karbon Piyasası Kurulu	Karbon fiyatlama ve denetleme mekanizması oluşturulacak.
7. Emisyon Sınırı ve Rapor Zorunluluğu	Emisyon sınırlarını aşan işletmelere para cezası verilecek.
8. Süresinde Rapor Sunmama Cezası	500.000 TL – 5.000.000 TL arası para cezası uygulanacak.
9. Raporu Hiç Sunmama Cezası	1.000.000 TL – 10.000.000 TL arası para cezası kesilecek.
10. Ozon Tabakasına Zarar Veren Maddeler	Bu maddeleri ithal eden veya satanlara 2.500.000 TL idari para cezası verilecek.
11. Yasal Uyum Süresi	İlgili kurum ve kuruluşlar, 31 Aralık 2027’ye kadar uyum sağlamakla yükümlü.
12. Süre Uzatma Yetkisi	Cumhurbaşkanı, bu süreyi 1 yıla kadar uzatma yetkisine sahip.
13. Yeni Tanımlar Yasaya Girdi	“İklim Adaleti”, “Net Sıfır Emisyon”, “Adil Geçiş”, “Karbon Kredisi”, “Denkleştirme”, “Gönüllü Karbon Piyasaları” gibi terimler ilk kez yasal zemin kazandı.
14. Kamu ve Özel Yükümlülüğü	Gerçek ve tüzel kişiler kamu yararını gözeten iklim düzenlemelerine uymakla yükümlü.