Kendi geliştirdiği halı dokuma tekniğinin patentini aldı
Sivas Cumhuriyet Üniversitesi (SCÜ) Sivas Meslek Yüksekokulu Güzel Sanatlar Temel Alanı Geleneksel Türk Sanatları Halı, Kilim ve Dokuma Bölümü Öğretim Görevlisi Emine Tonus, yapmış olduğu çalışmalar sonunda geliştirdiği halı dokuma tekniğinin patentini aldı.
Türkiye’de ilk olan ve patenti alınan bu halı dokuma tekniğinin hiçbir tezgaha ihtiyaç duyulmadan dokumada kullanılan kumaşlar çeşitli düğüm teknikleri kullanılarak dokunuyor.
Sivas Meslek Yüksekokulu Güzel Sanatlar Temel Alanı Geleneksel Türk Sanatları Halı, Kilim ve Dokuma Bölümü’nde 20 yıldır öğretim görevlisi olarak çalışan Emine Tonus, kumaşlardan hazırlanan halının dokunmasında halı dokuma tezgahına ihtiyaç duymadan dokuma yapılması tekniğini geliştirdi. Düğüm yapma yöntemi kullanılarak yapılan halı dokuma tekniğinin patentini almak için Tonus 2015 yılında Türk Patent ve Marka Kurumu’na başvuru yaptı. Başvurusu incelenen Emine Tonus 2018 yılının Eylül ayında bu halı dokuma tekniğinin patentini aldı. Patenti alınan bu teknik Türkiye’de ilk olma özelliği taşıyor.
Günümüzde yaşam alanlarında tezgahların olmadığının altını çizen Öğretim Görevlisi Emine Tonus, “Ben yapmış olduğum bu çalışmayla hiçbir tezgaha ihtiyaç duyulmadan atkısı ve çözgüsü kendi üzerinde olan delikli kumaşlar üzerine basit iğne ve iplik yardımıyla çeşitli düğüm teknikleri kullanarak bir dokuma geliştirdim. Bununla ilgili sadece elimizde var olan normal delikli kumaşları kullanabileceğimiz gibi etamin veya piyasada rahatlıkla temin edebileceğimiz telis kumaşları uygun olacaktır. Aynı zamanda çeşitli renkteki ilmeklik iplikler, bu tercihen fantastik iplikler de olabilir. İğne etamin ve yorgan iğnesi tercih edilir. Halı makası mutlaka olmak zorunda değildir. Evdeki basit bizim, dikiş makası olarak değerlendireceğimiz makaslar. Halı tarağı yine aynı şekilde saç taraklarının sık dişli olanları tercih edilebilir. Bir adet tığ ve halının sırtını kuvvetlendirmek içinde, kuvvetli bir yapıştırıcı ve halı kaydırmaz tabana ihtiyacımız var. Biz, bu işlemi yapabilmek için herhangi bir teknik donanıma ihtiyaç duymuyoruz. Elde ettiğimiz bu malzemeleri masada veya dizimizin üstünde tıpkı nakış yapar gibi iğneyi ipliği takmak suretiyle çözgü diye tabir ettiğimiz boyuna giden ipliklerin arasından iğneyi geçirmek suretiyle işlemi yapacaklardır” dedi.
Geliştirdiği halı dokuma tekniği sayesinde herkesin uygun fiyata elde edecekleri malzemelerle kolay bir şekilde dokuma yapabileceğini ifade eden Tonus, “Atık malzemelerin değerlendirilmesi yönünde bir çalışma yaptım burada. Biz özellikle bu çalışmayla boş iş gücünün üretime dönüştürülmesini, çalışan vatandaşlar için hobi olarak boş vakitlerinin değerlendirilmesini, aynı zamanda atık malzemelerin tekrar geri dönüşümünün sağlanarak ekonomiye kazandırılmasını amaçladık. Yine üretim fazlası ürünlerin satılarak ek gelir temin etme yollarının açılmasını, hasta ve engeli olan dezavantajlı kişilere de bir faaliyet alanı olmasını amaçladık. Umarım ata yadigarı olan halı kültürünün yaşatılması, geliştirilmesi ve yaygınlaştırılması için önemli bir çalışma olur diye düşünüyorum. Biz bu malzemeleri öncelikli olarak saçak payı bırakarak, çiti örerek havları takarak ve kıyı kolonunu yapıp sırt kısmını kuvvetlendirmiş olarak tamamlamış olacağız” diye konuştu.
