Haber Ajansı Nedir?
Haber ajansı kavramı ilk olarak birinci dünya savaşı döneminde ülkelerin uzak cephelerdeki ordularından beklenen haber ihtiyacı üzerine doğmuştur. İlk haber ajansları genellikle muhabirlerini askerler ile birlikte cepheye gönderen kurumlar olarak oryaya çıkmıştır.
Haber ajansı bir basın yayın organı veya bir gazete değildir. Haber ajansının başlıca amacı şunlardır:
- Ekonomi, siyaset veya spor gibi farklı konularda dünya genelinde haber niteliği taşıyan olayları takip etmek ve bunlardan haber yaratmak.
- Bir haber kaynağı olarak insanlara güvenilir, tarafsız ve doğru haberler ulaştırmak.
- Haber konusu ve bölgesi ne olursa olsun burada haber niteliği taşıyan ve bilhassa dünya genelini ilgilendiren tüm haberleri toplamak.
Haber Ajansı Nasıl Çalışır?
Haber ajanslarının haber yapma şekli ajansın ulusal veya uluslararası olma durumuna göre değişir. Haber ajansları genelde haber toplamak istedikleri yerlere haber masası adı verilen bölge irtibat ofisleri kurarlar. Bu haber masaları bazen tek kişiden oluşan bir muhabir olabileceği gibi bazen de kalabalık bir haber ofisi şeklinde olabilir. Örneğin Türkiye’de Anadolu Ajansı’nın İstanbul ofisi küçük çaplı bir gazete sayısında çalışana sahipken ajansın Diyarbakır masası sadece bir muhabirden oluşabilir.
Benzer şekilde İngiltere merkezli uluslararası bir haber ajansının New York merkezinde 10 kişi çalışırken İstanbul merkezinde 2 kişi çalışıyor olabilir. Ajans muhabirleri basın mensubu kabul edilirler ve amaçları sürekli olarak haber toplamaktır. Bir haber ajansının işi sürekli olarak haber toplamak olduğu için genellikle gazete veya televizyon kanalları dahi haberlerini ajanslardan alırlar.
Haber Ajansları Güvenilir Midir?
Haber ajanslarının haberlerinin ne ölçüde güvenilir olduğu aslında ajansların haberlerine televizyon kanalları v e gazeteler tarafından ne kadar itimat gösterildiğine bağlıdır. Güvenilir bir haber ajansı aşağıdaki özelliklere sahip olmalıdır:
- İyi bir haber ajansı haberleri hem yurt içinde hem de yurt dışındaki basın organları tarafından güvenilir kabul edilmelidir.
- İyi bir haber ajansı devlete veya hükümete yakın olmamalıdır.
- İyi bir haber ajansı hiçbir sermaye çevresi ile bağlantılı olmamalı ve hiçbir şirketten gelir elde etmemelidir.
- Güvenilir bir haber ajansı tam bağımsız olmalıdır.
- Güvenilir bir haber ajansı tamamen bağımsız ve alanında uzman gazetecilerden oluşmalıdır.
- İyi bir haber ajansı her siyasi görüşe eşit mesafede olmalıdır.
Haber Ajansları Nasıl Gelir Elde Eder?
Haber ajanslarının gelir kaynakları asıl olarak gazete ve televizyonlara servis ettikleri haberlerden gelir. Özellikle televizyonların görüntülü haber elde etmek üzere dünyanın her tarafından haber toplayacak haber ağları ve kaynakları yoktur. Bu sebeple bu kanallar genellikle haber ajanslarında aldıkları haberleri kullanırlar.
Burada haber ajansları gazete ve tv kanalları ile anlaştıkları ücret üzerinden haberleri satarlar. Diğer yandan haber ajanslarının geliri çok yüksek karlar etmelerine engeldir. Gelirleri ancak kendi giderlerini karşılayabilir. Bu sebeple bazı ajanslar birçok gazete ve televizyon kanalının oluşturduğu ortak havuzdan da desteklenebilir.
Haber Ajanslarının Kaynakları Nelerdir?
Haber ajanslarının haberlerini yaparken kullandığı kaynaklar sahadaki muhabirleridir. Haber ajansı muhabirleri zaman içinde yaptıkları haber türünde uzmanlaşır ve aynı zamanda kendi haber ağlarını kurarlar. Bu sayede birçok muhabir veya gazeteye kıyasla bazı haberlere çok daha erken ve onların ulaşamayacağı hızda ulaşabilirler.
Diğer yandan iletişim teknolojilerinin gelişmesi ve yaygınlaşması ile haber ajansları artık sosyal medyayı da haber kaynağı olarak yoğun şekilde kullanmaktadır. Ayrıca haber ajansları sosyal medyayı haber dağıtım ağı olarak da kullanmaktadır. Birçok ajansın aktif olarak kullandığı ve güncelleme yaptığı sosyal medya hesapları mevcuttur.
