Alışveriş merkezleri kiracılarına yaptıklarına şaşırdı
Alışveriş merkezleri, dolar ve euro cinsinden aldığı kiraları TL’ye dönüştürme mücadelesi öncesinde dükkanları tamamen kapatma riskiyle karşı karşıya kaldı. Dönüş kolay değildi. Alışveriş merkezleri açıldı, ancak kalabalık yerlerde olmaktan korkan müşteriler henüz alışveriş merkezlerini ve dükkanları dolduramıyor. Virüs kontrolü açısından, alışveriş merkezleri son 1 ay içinde Sağlık Bakanlığı’ndan tam not alırken, vatandaşlar kalabalık bir ortama eğlenceli bir şekilde gelemezler veya alışveriş için kalabalığa kolayca dönemezler.
Bu durumda, alışveriş merkezleri kapı girişlerini azalttı ve cirolar henüz eski rakamlara geri dönmedi. Ayrıca, uluslararası uçuşlar tamamen başlayamadığından, cirolar yabancıların gelmediği yaz aylarının sayısından çok uzaktı. Yaz aylarında Orta Doğu misafirlerinin ve Avrupa’dan gurbetçilerin alışverişi ile ayakta kalan mağazalar, Temmuz ayında tatil etkinliğini kurtardı. Kurban Bayramı’ndan 2 hafta önce iyi ciro elde eden mağazalar, alışveriş merkezlerinin Ağustos ayında nasıl yeni bir kira taktiği uygulayacağını düşünüyor. Salgının ardından sektöre göre dolar ve euro endeksli kiralarda yüzde 30 ila 50 arasında azalan alışveriş merkezi idareleri, ciroda yüzde 10-15 artı pay isteyerek bu fedakarlıkları telafi etmeye çalışıyor.
Alışveriş merkezinde kiracı olan kiralık ortamda, ancak ana sözleşmenin dışında hiçbir şey sabit değil, mağaza sahipleri onları görmekten şikayet ediyor. Hiç böyle belirsiz bir ortam olmadığını hayal edin. İşletme sahipleri, alışveriş merkezlerinin 2020’yi gelecek yıllarda var olabilmeleri için bir fedakarlık ve nefes alma yılı olarak görmelerini istiyor. Birçok firma aynı zamanda ciro üzerinden sadece kira payını da savunuyor. OR-KA Grup Başkanı Süleyman Orakçıoğlu, alışveriş merkezlerinde kiralama problemi yaşadıklarını belirterek, anlayış göstermeyen 15-20 alışveriş merkezlerinde mağazalarını kapatacaklarını açıkladı.
Cirodan kira payının her sektörde avantajlı bir durum olmadığını belirterek, hazır giyim sektöründe mücevher, saat, parfümeri, dayanıklı tüketici ve hijyen gibi kiraların yüzde 15-20’sini ödemenin makul ve makul olacağını söyledi. grup mağazaları. Damat ve Twenn gibi markaların bulunduğu birçok alışveriş merkezinde yer alan Orakçıoğlu grubu, özellikle yabancı sermaye fonları ile yönetilen alışveriş merkezlerinde kira konusunda anlaşamadıklarını ve anlaştıkları bir anlaşmaya varamayacaklarını açıkladı. Cirodan yüzde 15 kira ödemeyi kabul etseler de anlaşamadılar.
İstanbul’un merkezindeki alışveriş merkezlerinin çoğunda dükkanların yüzde 30’u bulunurken, yeni kiracı bulmak için kullanılan boş alışveriş merkezi yönetimi artık dükkanları açık tutmakla ilgileniyor. Birçok alışveriş merkezinin Haziran ayında 2019’a kıyasla kiralarını yüzde 50 azalttığını belirten mağaza sahipleri, bu indirimin bile 2021’de dükkanları açık tutmak için yeterli olmadığını belirtiyor. Her ayın sonunda, alışveriş merkezleri kapı girişini ve mağazayı karşılaştırmaya devam ediyor mağaza ciro rakamları ve farklı bir kira istemeye devam. Sonraki 4-5 ay sonra, 2021’de alışveriş merkezlerinden daha büyük bir kaçış ön plana çıkabilir.
Bu arada, HM’nin mağazalarının bulunduğu Endülüs Parkı gibi Bursa’daki bazı büyük alışveriş merkezleri kapılarını henüz ziyaretçilere açmadı. Bazı alışveriş merkezlerinin de bayramdan sonra piyasaya sürülecek mağazalarla yüzde 50’nin altına düşme riski vardır. Alışveriş merkezleri rasyonel bir uygulama ile kiralarında ciddi bir azalma sağlamazsa, birçok işletme tatilden sonra kapanacaktır. Metreleri 100-120 Euro olan kiralarını ödemek için bir şirket bulmak onlar için çok zor olacak. Esnek çalışma nedeniyle, birçok markanın saat 22’den önce kepenk indirdiği alışveriş merkezlerindeki müşteri girişi sayısı yaz döneminde çok canlı olmayacak. Öte yandan şirketler, 2021 yılında alışveriş merkezlerindeki kiraları katılarak TL tabanlı sabit sözleşmelerle yapmak için kendi aralarında pazarlık yapıyorlar. Öte yandan vatandaşlar, alışveriş merkezleri yerine açık çarşıları ve tarihi yerleri tercih etmeye başladı. Açık sokak mağazalarının, tarihi hanların ve kapalı çarşıların İstanbul, İzmir, Ankara, Bursa, Adana, Gaziantep, Diyarbakır, Denizli, Mardin, Trabzon, Samsun, Sakarya, Edirne, İzmit gibi yerlerde daha popüler olması dikkat çekicidir.
İrfan Altıkardeş
