950 yıllık tarih ayağa kalkıyor
1072 yılında Ebu’l Manuçehr Bey tarafından yaptırılan ve adını alan cami, Kalkınma Ajansları Genel Müdürlüğü ve Kültür Varlıkları ve Müzeler Genel Müdürlüğü ile koordineli olarak restore edilecektir.
Türkiye, 26 kalkınma ajansında bölgesel bazda faaliyet yürütmekte, projeyi finansal olarak destekleyecektir. Restorasyon çalışmaları Malazgirt Zaferinin 950. yıldönümü olan 26 Ağustos 2021’de tamamlanacak ve cami ibadete açılacaktır.
Dünya Mirası Listesinde
Kars’a 42 kilometre uzaklıktaki Ebu’l Manuçehr Camii, 2016 yılında UNESCO Dünya Kültür Mirası Listesine ve Ani Arkeolojik Sit Alanı’ndaki diğer anıtsal eserlere dahil edildi. Yıkılmadan günümüze ulaşmayı başaran cami, Anadolu’daki en eski Selçuklu eserlerinden biri olarak biliniyor. İki katlı dikdörtgen binanın tavanı zengin Selçuklu motifleriyle dekore edilmiştir. Caminin 99 merdivenli minaresinin de gözetleme kulesi olarak kullanıldığı belirtilmektedir.
Farkındalık artacak
Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı’na bağlı Kalkınma Ajansları Genel Müdürlüğü koordinasyonunda faaliyetlerini sürdüren Serhat Kalkınma Ajansı, camiyi gelecek nesillere aktarmak ve ulusal ve uluslararası bilincini arttırmak için kolları sıvadı.
İki Merkez Ofis çalıştı
Bu bağlamda, Kalkınma Ajansları Genel Müdürlüğü ve Kültürel Miras ve Müzeler Genel Müdürlüğü, geçtiğimiz yıllarda bazı restorasyonlar yapılan camiyi tamamen kaldırmak için çalışmaya başladı.
İmzalar iyi
Çalışmaların ardından Kalkınma Ajansları Genel Müdürü Barış Yeniçeri ile Kültürel Miras ve Müzeler Genel Müdürü Gökhan Yazgı arasında proje ve restorasyon uygulamaları için bir protokol imzalandı.
İmza törenine Kars Valisi Türker Öksüz, eski Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanı, Kars Milletvekili Ahmet Arslan ve AK Parti Kars Milletvekili Yunus Kılıç katıldı.
İnanç turizmi için önemli
Törenden sonra açıklayan Vali Öksüz, restorasyonu kısa sürede tamamlamayı hedeflediklerini belirterek, “Bu, inanç turizmini geliştirmemiz ve kentimizin ulusal ve uluslararası ölçekte farkındalığını artırmamız için çok önemli bir adım olacak. ”
Ekdat yadigarı
Eski Bakan Arslan, “Ecdat yadigarı’nın bu kadar değerli bir eserini ortaya koyma çabasından memnunuz. Bu, hepimizin kısa sürede restore edilmesini ve burada bir dua olmasını arzu etmeyi beklediği bir durumdur. ”
Sadakat göstergesi
Geçen yıl bölgeyi ziyaret ettiğini hatırlatan Kalkınma Ajansları Genel Müdürü Yeniçeri şunları söyledi:
“En kısa sürede buraya gelelim. Ezan okunabilir dua etmeye karar verdik. Serhat Kalkınma Ajansı’nın önemli potansiyel başlıklarından biri turizm. Bu yeri Anadolu’ya yapanlara sadakatin bir göstergesi olarak, Anadolu’daki 26 kalkınma ajansımızın işgücü ve işbirliği ile yetiştirmek istiyoruz. Tüm kalkınma ajanslarımızla birlikte her birini Anadolu’yu temsil eden imece tarzında durmak istiyoruz. Burası 5.000 yıllık bir ören yeri ve burada ortaya çıkarılan 23 eser var. Bir kolye ile karşılaştırıyoruz. Her biri yakut, zümrüt, elmas. ”
Bakanlar talimat verdi
Kültürel Miras ve Müzeler Genel Müdürü, Kültür ve Turizm Kaderi, Mehmet Nuri Ersoy ve Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mustafa Varank’ın talimatlarıyla çalışmaya başladıklarını belirterek, “Ayrıca hızlı bir şekilde hizmete açılmak istiyoruz.” dedim.
Selçuklu mimarisi
Ani Harabeleri Kazı Başkanı Dr. Muhammet Arslan, caminin minaresinin “Kufeki” adında yerel bir taşla inşa edildiğini söyledi. “Caminin içi Kıble’ye dik üç alanla inşa edilmiş ve her alandaki meydanlar bölünerek tonoz örtüleri oluşturulmuştur. Bu tonozlu örtülerde Selçuklu mimarisini yansıtan süslemeler vardır. ”Bilgi verdi.
Kayıp yazıt
Arslan şöyle devam etti: Camımızın batı tarafında kayıp bir kitabımız var. Ne yazık ki, günümüze ulaşmadı. Ne zaman kaybolduğu hakkında bilgi yoktur. Bu yazıtta caminin Alpaslan oğlu Sultan Melikşah’ın emriyle yerel emirlerden biri olan Abu-l Menucerh tarafından yapıldığı yazılmıştır.
Kültürlerin buluşma noktası
Ani Arkeolojik Alan, 16. yüzyılın başlarına kadar Demir Çağı’na kadar kalıcı bir yerleşim yeri olan Türkiye-Ermenistan sınırında yer almaktadır. İpek Yolu üzerindeki bölge, şehircilik ve Orta Çağ mimarisi açısından çok kültürlü özelliğiyle dikkat çekti. Ermeni, Gürcü, Bizans ve Selçuklu kültürlerinin buluşma noktası olan Ani, kiliseler, camiler, manastırlar, kervansaraylar, hamamlar, köprüler ve değirmenler gibi 23 tescilli anıtsal yapıya sahiptir. Ani, yıkılan ve toprağa gömülen birçok sivil mimari örneğine de ev sahipliği yapıyor.
Işık Çapanoğlu – Serkan Erkoç